Żałoba jest naturalnym stanem pojawiającym się u człowieka doświadczającego utraty bliskiej osoby. Specyfika życia polega na tym, że nie jesteśmy w stanie kontrolować jego końca. To zrozumiałe, że każdy reaguje ?po swojemu?, przeżywając ból w odpowiednim dla siebie czasie i nasyceniu. Jest niemożliwym przyspieszenie tego procesu, ani nawet określenie czasu, potrzebnego, by osoba spokojnie rozstała się z już bliskim.

W zasadzie, opisany stan kojarzy się ze śmiercią, aczkolwiek możliwe jest wystąpienie go po utracie osoby ważnej, do której się jest przywiązanym. Niestety, na skutek różnych okoliczności, dochodzi do rozstania, będącego tak silną traumą jak żałoba po śmierci. Można tu wymienić rozwód, rozłąkę spowodowaną emigracją?

Wyróżnia się parę etapów przechodzenia żałoby:

  1. szok ? zazwyczaj odczuwany od razu po utracie, trudno określić swoje emocje, gdyż wstrząs i oszołomienie przesłaniają wszystkie zmysły i racjonalne myślenie,
  2. zaprzeczanie? nieprzyjmowanie do wiadomości tego co się wydarzyło, zwłaszcza wtedy, gdy śmierć/odejście było niespodziewane i nagłe,
  3. gniew – silne negatywne emocje wobec pojawiajÄ…cych siÄ™ myÅ›li o odejÅ›ciu bliskiego, obwinianie caÅ‚ego Å›wiata, Boga, innych ludzi,
  4. dezorganizacja ? zazwyczaj jeden z dÅ‚uższych etapów – rozbicie emocjonalne i funkcjonalne, nieumiejÄ™tność radzenia sobie, przeplatajÄ…ce siÄ™ uczucia rozpaczy, lÄ™ku, samotnoÅ›ci, bezsensu, zagubienia, żalu,
  5. akceptacja ? pogodzenie się z prawdą, służy przejściu do kolejnej fazy jaką jest:
  6. reorganizacja ? wewnętrzny spokój, poczucie ulgi, powrót do równowagi, tworzenie swojego świata na nowo, swoboda koncentracji myśli i emocji na kimś/czymś innym, ponowne poczucie kontroli.

Wymienione wyżej fazy nie zawsze występują w takiej kolejności. Mogą być mieszane, a nierzadko zdarza się, iż osoba w żałobie wraca do wcześniejszego etapu. Trzeba pamiętać, że przeżywanie utraty kogoś bliskiego ma wysoce indywidualny charakter, trwa pewien czas, ale zawsze ma koniec.

Jednakże zdarza się, że żałoba przybiera zbyt intensywną i długotrwałą tj. przewlekłą formę. Trwanie w niej, zajmuje większą część aktywności życiowej, czasem niemalże całkowicie jej pozbawia. Pozostają negatywne emocje jak poczucie winy lub krzywdy oraz niezrozumienie sytuacji. Uniemożliwia to ponowne czerpanie radości z życia. Wydaje się, że osoba tego doświadczająca pogrąża się w depresji. Nieustanna świadomość pustki i tęsknoty za nieobecnym ubezwłasnowolnia żałobnika. Ten, często trzyma się nadziei, że osoba utracona powróci. Nieustannie przeżuwa wspomnienia, co powoduje, że zajmują one miejsce realnego świata. Odpowiedź może być też przeciwna, mianowicie, osoba unika jakiejkolwiek myśli, zajęcia związanego z bliskim. Wypiera się własnych aktualnych uczuć po stracie, a na przypadkowe wspomnienie reaguje irytacją.

Przewlekła żałoba wystawia człowieka na ekstremalne warunki emocjonalne. Przedłużający się kryzys uniemożliwia normalne funkcjonowanie tj. efektywne zastosowanie tych sposobów radzenia sobie ze stresem, jak do tej pory. Nijak nie można sobie poradzić samemu, a rady przyjaciół zdają się być bezsensowne. Warto zdać sobie sprawę, że są ludzie przygotowani, by nieść pomoc właśnie w takich okolicznościach. Możliwe jest podjęcie psychoterapii wspierającej, a w przypadku większych zagrożeń jak myśli samobójcze ? sugeruje się konsultację z psychiatrą.

W tym miejscu odnajdziesz specjalistów którzy w szczególności są zaangażowani w to zagadnienie. Przebyli dodatkowe szkolenia, praktyki czy też po prostu naukowo interesją się tym tematem.

Dodaj swój gabinet do bazy

Katarzyna Bubak-Woźniakiewicz

Katarzyna Bubak-Woźniakiewicz

Jestem psychologiem i dyplomowanym psychoterapeutÄ… psychodynamicznym. SpecjalizujÄ™ siÄ™ w...

Zobacz więcej

Agnieszka Bożek – Gabinet Psychoterapeutyczny

Agnieszka Bożek – Gabinet Psychoterapeutyczny

Jestem dr psychologii i psychoterapeutkÄ… pracujÄ…cÄ… w paradygmacie psychodynamiczny....

Zobacz więcej