Niska samooocena, występująca okresowo, nie jest niczym nienormalnym. Może się jednak wiązać z wieloma zaburzeniami zdrowia psychicznego. Pierwsze na myśl przychodzą tzw. choroby afektywne, czyli związane ze skrajnie obniżonym (albo skrajnie podwyższonym) nastrojem: depresja, zaburzenie afektywne dwubiegunowe, dystymia ? stosunkowo łagodna, acz chroniczna postać depresji. Problemy z samooceną wiążą się z niektórymi postaciami nerwic i zaburzeń lękowych oraz psychoz, trudnościami w życiu seksualnym, a także z zaburzeniami odżywiania (anoreksja, bulimia). Wahania samooceny wybijają się na pierwszy plan w zaburzeniu osobowości borderline, jednakże ? w mniej lub bardziej ukrytej postaci ? stanowią trzon wszystkich właściwie zaburzeń osobowości. Tak, narcystycznych również, a nawet przede wszystkim. Niemniej jednak złe o sobie mniemanie i przeżywanie się jako osobę o małej wartości lub jej pozbawioną mogą występować w ?czystej? postaci, nie grożąc hospitalizacją czy koniecznością zażywania medykamentów, odbijając się jednak tak na zdrowiu somatycznym, jak i psychicznym, tak na zadowoleniu ze swojego życia, jak i na problemach w relacjach bliskich i dalszych, w domu i w pracy.
Poczucie własnej wartości, podstawa samooceny, łączy się często, a mylnie, z wiarą w siebie. Istnieją przecież jednak ludzie, za przykład niech posłużą niektórzy aktorzy, osoby publiczne czy celebryci, którzy w znakomitej większości są pewni siebie, niekoniecznie posiadając przy tym dobre o sobie mniemanie.
Osobom z niską samoocenę niezwykle trudno przychodzą stwierdzenia, choćby niewypowiadane, z dialogu wewnętrznego, typu: ?lubię siebie?, ?zasługuję na szczęście? czy ?jestem dobrym człowiekiem?.
Większość ludzi doświadcza poważnych problemów z poczuciem własnej wartości w konkretnych sytuacjach życiowych, takich jak utrata pracy lub ważnej relacji. Nierzadko jednak, szczególnie w naszych trudnych czasach, zaburzona samoocena staje się stanem przewlekłym; innymi słowy: jest przekleństwem codzienności, towarzyszy człowiekowi na każdym kroku.
Objawy związane z niską samooceną mogą obejmować: ciągłe poczucie zmęczenia i trudności z motywowaniem się do różnych działań, poczucie znużenia życiem i przekonanie, że już nic dobrego mnie nie spotka, negatywne sądy o własnych umiejętnościach i możliwościach, odczuwanie beznadziejności czy porażki.
Utrzymujące się poczucie niskiej wartości może prowadzić do wymienionych na początku chorób, samo w sobie jest zresztą niesłychanie przykre i prowadzi potencjalnie do szeregu dysfunkcji w pracy i życiu osobistym. Kompetentny psycholog i psychoterapeuta pomaga w radzeniu sobie z niską samooceną poprzez współpracę w poszukiwaniu przyczyn tego, jak doszło do powstania poczucia niskiej wartości i umożliwienie poddawania w wątpliwość negatywnych przekonań na swój temat. Dzięki wspólnej pracy z profesjonalistą osoba o tego typu problemach rozwija z czasem silniejsze poczucie ?ja? oraz wiarę w siebie. Prostą konsekwencją takich osiągnięć jest bogatsze i dające większą satysfakcję życie.
tekst. Krzysztof Dyga
W tym miejscu odnajdziesz specjalistów którzy w szczególności są zaangażowani w to zagadnienie. Przebyli dodatkowe szkolenia, praktyki czy też po prostu naukowo interesją się tym tematem.Dodaj swój gabinet do bazy
Katarzyna Bubak-Woźniakiewicz
Jestem psychologiem i dyplomowanym psychoterapeutÄ… psychodynamicznym. SpecjalizujÄ™ siÄ™ w...
Zobacz więcejEwelina Smagała-Rogalska Pomoc Psychologiczna i Psychoterapia
Jestem psychologiem, trenerem umiejętności psychospołecznych i psychoterapeutą psychodynamicznym. W gabinecie w Krakowie prowadzę konsultacje, psychoedukację...
Zobacz więcej